VI – De sneeuwramp van 17 december

De Depressie bij Newfoundland, die ons winterweer zou verdrijven, gaat toch een andere koers varen dan eerder verwacht: die zal waarschijnlijk ‘onderdoor’ scheren, zoveel is nu wel duidelijk. Wat dat voor ons precies gaat inhouden weten we niet, dat hangt af van de exacte koers en dat is nowcasten. De laatste berekeningen laten hem platgedrukt aan land gaan bij Duinkerken, wat bij ons een toename van de ongemakken zou betekenen. Ik geloof niet dat er veel mensen zitten te wachten op nóg meer winters gedoe behalve wij, weerfreaks. Want alles beter dan saai weer.

De weerkaarten zien er rommelig uit. Een koude hogedrukgordel met daarin ingevangen laagjes bepaalt ons weer. Het maakt in deze setting ook niet uit vanuit welke hoek de wind waait: overal vriest het. Zelfs op dagen met een zwakke zuidwesten wind blijft de Tmax makkelijk onder 0, ook in Vlissingen. Dit doet me inmiddels aan 1985 denken of erger: ik kan me dit eigenlijk niet heugen. De koppigheid van het winterweer en de steeds winnende koude oplossingen voelen ‘gewoon’ aan. Een winter met regen: wat is dat?

De laatste dagen is er af en toe wat sneeuw bijgevallen maar te weinig om significant te zijn. Op meren en plassen worden ijsclubs actief en beginnen de eerste toertochten sneeuwvrij te maken. Dat heeft even geduurd, maar de laag sneeuw op het ijs maakte het eerder onverantwoord om het ijs op te gaan. Maar nu, na bijna 4 weken vorst, moet dat gewoon kunnen en dat lukt ook. De websites met toertochtkalenders lopen vol, maar met dit grijze, kille weer denk ik niet dat het storm zal lopen met rubbertegelgeneratieschaatsers.

Weerwoord
Op Weerwoord wordt er druk gespeculeerd over de koers van het laag en gerefereerd aan 1979. Terwijl ik denk, dat we 1979 al op punten voorbij zijn is het leuk om mee te denken.

“Ik wil niet vervelend klinken, maar deze dooi-aanval lukt gewoon hoor. Daarna is het over en uit. Bovendien: wanneer begint die winter van jullie eigenlijk? Het heeft hier slechts één keer streng gevroren. En dan nog maar -10,3. Dus waar hebben we het over…” klinkt het weinig enthousiast uit Leiden.
A3 meldt op het VWK forum dat “het astronomisch gezien nog geen winter is en het dus nix is en het vanzelf weer warm wordt”
Van Seppie wordt niets meer vernomen maar men fluistert dat hij naakt in een van sneeuw en ijs gebouwde Yurt vredig Finse winterliederen zit te neuriën.
Hellevoetsluis klaagt over een breed ervaren algemeen gebrek aan vocht. Haarlem is het daar roerend mee eens.

17 december: Snowmageddon
Op 16 december maakt het kabinet bekend dat de energiebelasting met maar liefst 34% (‘Europese Solidariteits-koudepremie’) omhoog gaat. En daar gaat nog 21% BTW overheen. Want deze heffing wordt blijkbaar beschouwd als ‘luxeartikel’. Men is te bevroren om er echt boos over te worden en teveel bezig met deze koudegolf uit te zitten maar ik denk al aan de eindafrekening en ben wél boos. Evenwel koerst er een vochtig warm en nat lagedrukgebied op ons koudebastion af en dat lijkt mooi onderdoor te gaan schieten.

Wij Weerwoorders hopen stiekem op een sneeuwstorm van 1979-achtige proporties, maar het KNMI ziet dat anders: ‘Mogelijk enige tijd lichte sneeuw, in het zuiden misschien enige tijd matig’ luidt het voorzichtig. Ik zie dat anders en uit dat ook op Weerwoord. Oude houwdegens fakkelen mij af: alsof ik het beter weet dan het KNMI? Toch heb ik er geen goed gevoel bij. Dit kan rampzalig uitpakken en het land heeft al logistieke problemen. EC laat het laag Frankrijk in zakken, maar de DWD voorziet een oost-noordoostelijke ramkoers.

Onverwachte koers
Het laag (‘John’) komt iets boven Duinkerken om 13:55 aan land. Gelijktijdig stijgt de druk in het noorden. In Vlaanderen ontstaat een ijzelramp: John komt aan op een bevroren land en draagt veel lauwe regen bij zich, en een laag van 5 cm ijs bedekt binnen een uur alles en vernielt bomen, elektriciteitskabels en maakt verkeer onmogelijk. Via Vlaanderen koerst de kern in noordoostelijke richting met op het front een zeer brede strook met extreem weer: sneeuw, hagel, ijsregen, rukwinden en onweer. Iets noordelijker wakkert de noodoostenwind aan tot 7 Bft. Mijn hele huis kraakt en piept. De wind slaat in de schoorsteen van de haard en mijn hele woonkamer staat blauw. Buiten stuift een wit waas door de straat. Lantaarnpalen wiebelen in de gierende wind. Ik kan niet zien of het sneeuwt of dat dit stuifsneeuw is; dit gaat te hard, te snel. In de verte zie ik weerlicht. Zelfs binnen in mijn oude huis voel ik de tocht trekken en is het koud. De net gerepareerde CV pompt dat het een aard heeft. Hoe lang gaat dit duren?

Op de buienradar kunnen we de kern mooi volgen. Die trekt onder Antwerpen richting Eindhoven, Venlo. In het Noorden is de wind nu een volle 8 Bft en ook daar sneeuwt het nu volop. Een hoogtelaagje vanaf de Oostzee koerst zuidwestwaarts en dumpt, over het hoofd gezien door het noodweer in Vlaanderen, Midden- en Zuid-Nederland, Noord-Nederland vol met een bak sneeuw van onbekende omvang. In Maastricht: enige tijd regen bij -3,1, wat tot één grote ijskoek leidt. Een vriendin van mij in Oost-Brabant meldt dat de sneeuw tot aan het dak van haar boerderijtje in Zeeland (zo heet het daar) is opgewaaid – ze kunnen niet meer uit het raam kijken.

Surrealistische wereld
Voor de derde keer deze winter komt het openbare leven tot stilstand in het welvarendste gedeelte van Europa. En nu geeft zelfs het KNMI om 17:45 een weeralarm af. Dat mag ook wel: in mijn tuin is het sneeuwduin bijna tot het dak van de schuur opgewaaid en zelfs ik ga in dit weer niet naar buiten. Ik heb medelijden met de vrijwilligers die de schaatsbanen sneeuwvrij hebben gemaakt: al dat werk kan opnieuw gedaan worden. Als ik naar buiten kijk zie ik in de straat surrealistische vormen van sneeuw waar ik ooit de auto’s wist. In mijn keuken wordt sneeuwstof naar binnen geblazen en vormt een nat geometrisch hoopje. Mijn weerstationnetje heeft de geest gegeven maar volgens Weerplaza Actueel moet het -4,5 zijn. Ik ben 48 maar dit heb ik nog nooit meegemaakt.

De volgende ochtend blijkt dat de twee depressies boven de Veluwe op elkaar gebotst zijn, beide niet verder konden komen, en in een groot gebied integraal leeggesneeuwd zijn. De foto’s die de volgende dag volgen kennen we alleen uit de Alpen of uit Scandinavië: er is bijna een meter sneeuw gevallen, misschien wel meer. Dit is het tweede unicum van deze winter: nooit viel er op één plek in Nederland zoveel sneeuw.

Omgeving Zwolle (Wezep), aan de Noordrand van de Veluwe, meldt 113 cm poeier. We zien onwerkelijke foto’s van de Veluwe die op Finland lijken. Het openbare leven in Nederland en Vlaanderen staat compleet stil. Mensen beginnen nu toch een beetje ongerust te worden – niemand die zich dit soort bruut wintergeweld kan herinneren. Waar gaat dit heen? Kunnen we morgen nog naar de supermarkt? Wanneer zijn de wegen weer vrij?

Het nationale crisisteam overweegt verregaande noodmaatregelen. Wat die precies in zullen houden wordt later bekend gemaakt.

 

0 antwoorden

Plaats een Reactie

Meepraten?
Draag gerust bij!

Geef een antwoord

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd.

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.